پرسش و پاسخ دوره آنلاین بازاریابی دیجیتال، آذر 1400
سوال 1: یک رستورانی هست که حدود 90درصد از فروشش در بخش اسنپ فود و فروش تلفنی است این رستوران الان قصد داره که این بخش از مشتریان رو به سمت خرید مستقیم از سایت خودشون سوق بده من پیشنهاد افر در سایت، داشتن سایتی که با سرچ کردن اسم رستوران بالا بیاد (چون به نظرم حتی دیگه آدم ها اسم سایت رو هم تایپ نمیکنن و فقط سرچ می‌کنن)، طراحی QR code و قرار دادن روی پاکت‌های غذا، و فرستادن اس‌ام‌اس هست. میخواستم نظر شما رو درباره پیشنهاداتم و مشکلاتش بدونم.
پاسخ: واقعیت اینه که خیلی از افراد عادت کردن از اسنپ‌فود استفاده کنن. گرچه در شبکه‌های مختلف مثل توییتر و لینکدین افراد خیلی وقتا از اسنپ‌فود و دیجی‌کالا گله و شکایت می‌کنن اما اول اینکه این شکایت‌ها گذراست و دوم این که این نارضایتی‌ها درصد داره و درصدش نسبت به کل استفاده‌کنندگان خدمات این پلتفرم‌ها، خیلی زیاد نیست. بنابراین باوجود مشکلاتی که تو خدمت‌رسانی اسنپ‌فود پیش میاد مثل لجستیک، تحویل، قیمت و الی آخر، افراد همچنان از این پلتفرم استفاده می‌کنن و بازار خودشو داره؛ لذا نمی‌تونین حذفش کنین. پس الزاما نباید هدف‌گذاریت این باشه که اون 90درصدو کاهش بدی و خرید مستقیم از سایتو جایگزینش کنی. اون 90درصدو بذار باشه، سایت رو هم راه بنداز، QR Code رو هم بزن، اس‌ام‌اس هم بزن و هرکاری می‌تونی بکن تا یه سری بخش‌های جدید مشتری رو بیاری. در واقع بهتره اندازه بازارت رو بزرگ‌تر کنی. تو در نهایت می‌خوای محصولاتت رو بفروشی و این کانال‌های مختلف، ابزارهای فروشت هستن، برای همین لزومی نداره افراد رو حتما به سمت سایت ببری.
اگر هدفت این باشه که بتونی بخشی از مخاطبان را قانع کنی که از سایت سفارش بدن، CRM خودت رو کامل‌تر کنی، این حرف درستیه. این کار رو می‌تونی با استفاده از QR، تخفیف‌ها و الی آخر انجام بدی و هیچ اشکالی نداره. اگر بخوای دیتاها را روی سایتت جمع کنی و مثلا با مدلهایی مثل RFM و موارد دیگه، این‌ها رو سگمنت‌بندی کنی و ریمارکتینگ و غیره رو روشون انجام بدی، ایمیل‌مارکتینگ و اس‌ام‌اس مارکتینگ کنی و الی آخر، اینا همش درسته ولی تلاش نکن کاربران دیجی‌کالا، اسنپ‌فود و پلتفرم‌های دیگه رو به زور بکشونی به سایتت. برای تو درنهایت فروش مهمه و فروش رو با گزارش آخر سال می‌سنجن.
سوال 2: در فایل صوتی شماره 26 در مورد ابزار زودبازده صحبت کردین و گفتید که به طور مثال برای واژه دمنوش گیاهی در نتایج گوگل یک سایت خبری رو انتخاب می‌کنیم و از او در خواست می‌کنیم که یک لینک فالوو به ما بده. ممنون میشم راجب نحوه اجرایی این مورد صحبت کنید.
پاسخ: همونطور که قبلا بهتون گفتم، وقتی می‌خواین رقبا رو آنالیز کنین، توجه کنین که 4 نوع رقیب داریم: 1. سایت‌هایی مثل ویکی‌پدیا، وزارت بهداشت، آموزش و پرورش که ما داخلشون تبلیغ و لینک نمی‌تونیم بذاریم. 2. سایت‌های رقبای مستقیم که باز هم نمی‌تونیم داخلشون کاری انجام بدیم. 3. Earned Media مدیاهایی هستن که ما می‌تونیم به‌راحتی در اون‌ها حضور داشته باشیم. مثل آپارات، ویرگول، تامبلر، بلاگ اسکای، بلاگر و موارد دیگه. 4. Paid Media مثل تسنیم، مهر، تابناک، عصر ایران و الی آخر که ما می‌تونیم با هزینه در اون‌ها رپورتاژ انجام بدیم.
مثلا برای دمنوش گیاهی ما سرچ می‌کنیم و نمناک برای سرچ من بالا میاد. داخل سایت نمناک می‌بینیم که با یکتانت قرارداد داره. میریم داخل سایت یکتانت کمپین تعریف می‌کنیم. در قسمت بنرها، عنوان مقالات رو پیدا می‌کنیم، عین عنوان یا کلمات کلیدی رو اون‌جا می‌زنیم، تو قسمت انتخاب سایت‌ها، سایت نمناک رو می‌زنیم. با کلمات کلیدی که در عنوان مقالات بود، یک کمپین بنری انجام می‌دیم و قیمت کلیک رو هم بالا قرار می‌دیم. حالا با نمناک تماس می‌گیریم یا بهش ایمیل می‌زنیم و عنوان یا شناسه مقاله مورد نظرمون رو بهش می‌دیم و می‌گیم که بنر ما رو اون وسط مقاله نمایش بدن.
سوال 3: ممنون میشم که یک توضیح کلی در مورد مسئله بک لینک‌ها بدین؟
پاسخ: درباره بک‌لینک‌ها قبلا توضیح داده شده. در کانال کاروکسب هم به‌اندازه کافی درموردش صحبت کردیم، یه ویدئوی حدودا 42 دقیقه‌ای تو این کانال راجع به این موضوع هست.
سوال 4: من در سایت علی بابا در حال سرچ هتل‌ها بودم و فقط بررسی قیمت کردم و خارج شدم، بعد از مدتی برای من اس‌ام‌اس اومد از سایت علی بابا که اگر هتل خود را هنوز انتخاب نکردین این لینک رو بررسی کنید. آیا این همان مسئله کوکی‌هاست؟ و ممنون میشم نحوه پیاده‌سازی و اجرای اون رو بفرمایید.
پاسخ: اول این که خطت ایرانسل باشه یا همراه اول خیلی مهمه. بعد این که این مسئله کوکی نیست و دو تا حالت داره: 1. یا لاگین بودی که سرچ‌هات و اطلاعاتت در دیتابیسشون ذخیره شده و بعد برات پیامک ارسال کردن. 2. یا لاگین نبودی، در این صورت همراه اول، ایرانسل و رایتل از روی هدر میتونه شماره موبایلت رو تشخیص بده و برات اس‌ام‌اس ارسال کنه. اگه این کارو انجام بدن، تو ایران، آمریکا، اروپا و بعضی جاهای دیگه طبق قوانین خلافه و به‌طور قطع میشه ازشون شکایت کرد.
سوال 5: ادمین یه پیجی هستم طراحی خیلی خوبی انجام دادیم توی مناسبت‌های مختلف کمپین‌های خوبی میذاریم تخفیف خوبی میذاریم ولی از تخفیف استفاده نمیکنن مثلاً روی ماسک موی 300 هزار تومانی 50 هزار تومان تخفیف میذاریم. دلیل نخریدن مشتری رو میخواستم ببینم نظرتون چیه، پیج محصولات مراقبت از مو هست. آی‌دی در صورت لزوم: @Venti Piu. تو کمپین‌های اینفلوئنسر مارکتینگ خوب می‌فروشیم، ولی کمپین‌های تخفیفی نه.
پاسخ: درباره محصولات آرایشی و بهداشتی معمولا خانم‌ها اگه به یه برند اعتماد نداشته باشن، ازش خرید نمیکنن. هم‌چنین بحث اصل و غیراصل بودن محصولات هم خیلی مطرحه. خانم‌ها روی اصل بودن خیلی حساس هستن. اگه برند خودت رو نساخته باشی و خودت رو به‌عنوان یک برند قابل اعتماد، سالم و خواهان زیبایی نشناسونده باشی، طبیعیه که نفروشی. در بحث لوازم آرایشی چه لاک باشه، چه رنگ مو باشه و چه رژ لب، حتما باید فرایندهای برندینگ رو انجام داده باشی و مخاطبانت تو رو پذیرفته باشن. سلامت، اصالت، اطمینان، خواهان زیبایی بودن و مواردی از این دست، کلیدواژه‌های اصلی برندهایی هست که در حوزه لوازم آرایشی بهداشتی فعالیت می‌کنن.
وقتی اینفلوئنسری تبلیغ می‌کنه و فروشتون از طریق تبلیغ اون زیاده، به‌خاطر اینه که مخاطبان اون اینفلوئنسر بهش اعتماد دارن و وقتی تبلیغ می‌کنه، به دنبال حرف اون خرید می‌کنن اما خودت که کمپین تخفیفی میری، بهت اعتماد نمیکنن.
سوال 6: اگه بخوایم یه فروشگاه اینترنتی فروش قطعات کامپیوتر راه اندازی با 200 تا محصول راه‌اندازی کنیم شما کدوم CMS رو پیشنهاد می کنید.
پاسخ: اصلا دراین‌باره شک نکن که اگه دنبال دردسر نیستی و ایده‌های عجیب و غریب نداری، فروشگاه‌سازها مثل شاپفا، پرتال، وبزی و غیره گزینه‌های خیلی خوبی برات هستن. اگه 100 تا 500 محصول دارین، سایت‌سازها براتون مناسب و کاربردی هستن. در حد قابل قبولی امکانات دارن، کد تخفیف دارن، سامانه اس‌ام‌اس دارن، دردسر ندارن و مزایای دیگه. اصل کار تولید محتواست. برو و روی تولید محتوا خیلی خوب کار کن، اصل کار روی سئو هست، سعی کن سئوی خوبی انجام بدی.
برای اوایل کار من ووکامرس رو پیشنهاد نمی‌کنم، چون کسی که تازه‌کار هست و می‌خواد یه فروشگاه اینترنتی راه بندازه، نمی‌دونه محتوا چیه، نمی‌دونه عکس چیه، نمی‌دونه رفتار مصرف‌کننده چیه، نمی‌دونه ارتباط دیجیتال چیه و الی آخر، حالا این بره وسط ووکامرس که باید وردپرس رو با سختی‌هاش نصب کنه، افزونه ایجاد کنه و موارد دیگه، خیلی براش کار سختی هست. خیلی راحت هستین اگه از سایت‌سازها استفاده کنین.
سوال 7: چند سال روی کسب‌وکارم زحمت شبانه روزی کشیدم و موفق شدم وب‌سایتم را با SEO کردن و تولید محتوا به نتیجه اول گوگل برسانم. اخیراً یکی از رقبای تازه کار با اسم برند من تبلیغ گوگل ادز رفته و در نتایج گوگل بالاتر از من قرار می‌گیرد. نگران از دست دادن بازدیدکنندگان سایتم هستم و علاوه بر ریپورت کردن تبلیغ، در سایت و سوشال‌های کسب و کارم اطلاع‌رسانی کردم. چه مدت طول می‌کشد تا گوگل موضوع را بررسی کند و آیا به ریپورت من ترتیب اثر می‌دهد؟
پاسخ: این ماجرا گاهی پیش میاد و غیرقانونی نیست اما اخلاقی هم نیست. میشه با ریپورت کردن نسبت به این کار ابراز مخالفت کرد اما معمولا اثری نداره. خیلی از این افراد به مسائل اخلاقی توجهی نمیکنن و اخلاق براشون مهم نیست و کاری هم نمی‌تونی بکنی. به نظر من آدم‌هایی که سالم کار می‌کنن، محصول یا خدمت خوب عرضه می‌کنن، ارزش خلق می‌کنن و به مخاطب احترام می‌ذارن، حتما موفق می‌شن.
سوال 8: بابت برگزاری جلسه مشکلات لجستیک در فروشگاه‌های اینترنتی تشکر می‌کنم. امیدوارم چنین جلساتی با فعالان کسب‌وکارهای اینترنتی که تجربه قابل توجه و قابل احترامی دارند باز هم توسط شما ادامه داشته باشد. در مقدمه صحبت‌هاتون در اون وبینار اشاره کردید که «شکست بامیلو در منابع انسانی بود». اگر امکان داره به عنوان تجربه مهمی که در اکوسیستم استارتاپی ایران رخ داده، کمی درباره ماجرای شکست بامیلو و درس‌هایی که برای فعالان کسب‌وکارهای اینترنتی میتونه داشته باشه توضیح دهید.
پاسخ: اول به این دقت کنین که من در مورد این مدل سوالات با عدد و رقم و داده حرف نمی‌زنم و صرفا به‌عنوان یک ناظر بیرونی نظرم رو می‌گم. حالا به نظر من بامیلو در چند جبهه شکست خورد. یکی از نظر منابع انسانی، افرادی که برای اون‌جا کار می‌کردن، سواد زیادی نداشتن. گرچه آدم باسواد هم بینشون بود. در کل بیش از 50 درصد نیروهاشون سواد و شایستگی لازم برای بودن در جایگاه‌های شغلیشون رو نداشتن. دوم تامین‌کنندگانش مشکل داشتن که این فقط مشکل بامیلو نبوده، مشکل دیجی‌کالا هم هست، مشکل تیمچه هم هست، مشکل کتاب مارکت هم هست. سوم مشکل سرمایه‌گذار و KPIهای اشتباه رو داشتن و مجموعه این مشکلات دست‌به‌دست هم دادن تا بامیلو به یک تجربه تلخ در فضای کسب‌وکار ایران تبدیل بشه.
سوال 9: سوالم کلی هست، من هنوز دوره رو شروع نکردم البته، خواستم ببینم بعد از دیدن کامل این دوره و انجام کامل تمرینات دوره، میشه به عنوان دیجیتال مارکتر جایی مشغول شد و به کسب‌وکاری کمک کرد؟ یعنی همچین پوزیشنی وجود داره؟ اگه آره چگونه هست؟ یا باید حتما در یکی از مباحث متخصص شد و جدا اون رو ادامه داد؟
پاسخ: بستگی به خودت داره. اگه تمریناتت رو درست انجام داده باشی، می‌تونی به عنوان دیجیتال مارکتر و یا کارآموز جایی مشغول به کار بشی.
من جواب خودم رو در یک فایل صوتی با عنوان دیجیتال مارکتر چیست؟ توی کانال کار و کسب گفتم. در کل نظرم اینه که دوره آنلاین بازاریابی دیجیتال به شما کمک می‌کنه سرنخ‌های لازم رو بگیرین و بعدش خوبه که سعی کنین در یک یا دو تا موضوع عمیق بشین. من به شما تو این دوره کمک می‌کنم استعداد و علاقه خودتون رو پیدا کنین تا ببینین تو کدوم حوزه باید عمیق بشین. از این جا به بعدش با خودتونه. افرادی هستن که در دوره ما شرکت کردن و الان کسب‌وکار خودشون رو راه‌اندازی کردن. کسانی در این دوره شرکت کردن و بعد با هم شرکت ثبت کردن و افراد دیگه‌ای موفق به اخذ پروژه‌های خیلی بزرگ شدن. همه اینا بستگی به خودت داره که چه کاری می‌خوای انجام بدی، تو چه حوزه‌ای می‌خوای عمیق بشی و تخصص کسب کنی. من تا جایی که می‌تونستم تلاشمو توی این دوره کردم که بهتون کمک کنم دوره خوبی رو بگذرونین.