پرسش و پاسخ دوره بازاریابی دیجیتال - وبینار 77 | بخش اول
سوال 1: تصور میکنم یک وبینار یا جلسه توی سرفصل های دوره با عنوانی مثل «سایت کلندر» شبیه جلسه «سئو کلندر» میتونه قرار بگیره. شما در اون جلسه بسیار کاربردی و مفید چک لیستی دادید درباره اینکه وقتی سایت قراره بالا بیاد چه نکات سئویی رو به ترتیب رعایت کنیم. پیشنهاد «سایت کلندر» دادن چک لیستیه درباره اینکه تمام نکاتی که شما و دیگر مدرسان در این دوره آموزش داده اند رو در چه زمانی به کار ببریم. میدونم که ایده آل چنین جلسه ای خیلی جامع میشه. قصد من صرفا بررسی امکان دادن یک چک لیست به بچه ها بر اساس دانش و تجربه تون در این سالهاست.
یک چک لیست که از زمان ایده اولیه تا بالا اومدن سایت و یک سال اول پس از اون چه گام هایی رو به ترتیب باید/بهتره جلو ببریم. البته میدونم که این بر اساس نوع سایت متفاوته. اما شاید بشه یک چک لیست نسبتا جامع رو تدوین کرد. مثلا نوشتن استراتژی محتوا گام چندمه، یا دغدغه محتوای متنی پس و پیش از چه کارهایی باید مورد توجه قرار بگیره و... . احتمالا این سوال با توجه به زمان ثبت از آخرین سوال ها باشه.
پاسخ: ایده درستیه در جلسات انتهایی دوره، یک چک‌لیست برای مراحل آنلاین کردن کسب‌وکار ارائه می‌کنیم. مثلاً کی شبکه‌های اجتماعی شروع به کار کنند، تا سایت حاضر بشه چه کارهایی رو می‌تونیم شروع کنیم. یک جلسه خواهیم داشت با عنوان چک لیست راه‌اندازی کسب‌وکار اینترنتی.
سوال 2: برای بررسی و تحقیق وب‌سایت‌های هم موضوع با کسب‌وکارمان چه در خارج و چه در داخل ایران برای ایده‌یابی محتوایی، ایده‌یابی دیزاین، ایده‌یابی UI و UX و ... که به صورت داکیومنتی قابل تبدیل با نیازها و فرصت‌های کسب‌وکارمان باشد از کجا شروع کنیم؟ یعنی مثلا چگونه وب‌سایت‌های تازه تاسیس یا حتی وب‌سایت برندها را پیدا کنیم؟ چگونه بررسی و تحلیلشان کنیم؟
پاسخ: یک آدم معمولی با یک دیجیتال مارکتر متفاوته. وقتی یک دیجیتال مارکتر وارد یک سایت خبری میشه، دیدگاه متفاوتی به تبلیغاتی که در سایت نمایش داده میشه داره. میتونه از اون تبلیغات، بنرها و لندینگ‌پیج‌‌ها ایده بگیره.
از طرف دیگه فرض کنید شما می‌خواین در یک حوزه خاص شروع به کار کنید. روی این‌ها می‌تونین از ابزارهای Listening مثل Google Alerts استفاده کنید و کلمات مرتبط با اون حوزه رو وارد کنین تا هر مطلبی که در سایت‌های مختلف با این کلمات و عبارات درج شد، براتون ایمیل بشه. یک راه دیگه هم، استفاده از ابزارهای Social Listening مثل News Box هست. از این طریق هم می‌تونید هشتگ‌های مرتبط با اون حوزه مد نظرتون رو دنبال کنین. بدین ترتیب همیشه می‌تونین در اون حوزه به روز باشین و از ایده‌ها و فرصت‌های جدید با خبر بشین. حتی شما می‌تونید از پیامک‌های تبلیغاتی هم ایده بگیرید.
سوال 3: آیا قرار دادن لینک ثبت نظرات و انتقادات و پیشنهادات (سایتی مثل ابزارک) برای کانال تلگرام و اینستا و سایت به صورت ناشناس می‌تواند برای بهبود روندهای کسب و کار مفید باشد؟ اگر نمونه خوب خارجی و رایگان هم می‌شناسید لطفاً معرفی بفرمایید.
پاسخ: ثبت نظرات که قطعاً لازمه. اما پیام ناشناس از طریق ربات تلگرامی خطرناکه. ممکنه پیام برای فرستنده و گیرنده ناشناس باشه، اما برای سازنده ربات قابل ردگیریه. در کسب‌وکارها هم در اغلب موارد نیازی به ارسال پیام ناشناس نیست.
سوال 4: بنده یه مغازه فروش عمده و خرده لوازم الکتریکی در لاله زار دارم و میخوام فروشم در فضای مجازی رو بیشتر کنم و 3 تا سوال از حضورتون داشتم.
1-4: این دوره های بازاریابی دیجیتال شما چقدر میتونه به کسب و کارم کمک کنه در کنار فروش آفلاینم؟
پاسخ: با توجه به تجربیاتی که تا حالا شرکت‌کنندگان در دوره داشتیم، به خاطر کاربردی بودن مواردی که در دوره مطرح شده و سپردن کار آموزش به افرادی که تجربیات عملی موفق در حوزه تخصصی خودشان داشته‌اند، فکر میکنم که این دوره هم میتونه به شما در راه‌اندازی و توسعه کسب و کار کمک کنه و هم کمک کنه در حوزه‌های مد نظرتون به تخصص کافی برسین.
2-4: فروشگاه اینترنتی بخوام ایجاد کنم بهتر هست تو دوره های شما شرکت کنم و آموزش ببینم و خودم سایتم رو بالا بیارم یا از سایت ساز های آماده خرید کنم با توجه به این که چند تا ایده جدید نسبت به تمام فروشگاه های اینترنتی دیگه دارم و زمان هم برام خیلی مهم هست که زود تر به نتیجه برسم
پاسخ: در جلسات 5 و 6 کاملا توضیح دادم که که کجا از راهکارهای In-House و Outsource یا سایت‌ساز و وردپرس استفاده کنیم، تفاوت‌هاشون رو هم گفتم.
3-4: تفاوت سایت‌های وردپرسی و وکامرس و فروشگاه اینترنتی آماده چی هست؟ببخشید اگر سوال هام زیاد شد و ممکن هست تکراری باشه.
پاسخ: اگر دوره رو هم نمی‌خوای تهیه کنی، مجموعه ویدئوهای ساخت فروشگاه اینترنتی در آپارات رو ببین، رایگان هستند. جواب سوالت رو می‌گیری.
سوال 5: از سال 98 در حوزه طراحی و چاپ کارت ویزیت فاکتور... فعالیت دارم که به لطف خدا تا به امروز 2500 مشتری دارم که هر کدوم صاحب شغل هستند. میخواستم ببینم چطور میتونم از این پتانسیل استفاده بهینه ببرم و درآمد زایی بیشتری داشته باشم. روش جذب مشتری بصورت بازاریابی حضوری است. من از ساعت 6 صبح تا 9:30 شب مشغول به کار هستم. درحال حاضر یک گرافیست، منشی، بازاریاب و پیک دارم که اکثر وقت من صرف هماهنگی بین این عزیزان میشود
حدود 1 سال است که بطور متوسط 15 صفحه کتاب در حوزه انگیزشی، فروش و ... میخوانم. توانمندی های زیر را هم دارم. طراحی سایت وردپرس، فتوشاپ، ایلستریتور، عکاسی، برنامه نویس C# SQL. شخصی هستم که سعی میکنم اصلا وقتمو هدر ندم. تلوزیون، اینستاگرام و ... نگاه نمیکنم و فقط درحال کار هستم. پارسال درآمد خالص ماهیانه ام 15 میلیون بود. با توجه به وقتی که میگذارم انتظار درآمد بیشتری دارم. خلاصه که دنبال این هستم که از پتانسیل موجود چه استفاده ای میتونم بکنم و از انرژی که میذارم بیشترین نتیجه را ببرم. در ضمن وجهه خوبی پیش مشتری ها دارم و شعار کاریم رضایت مشتری به هر قیمتی هست. منتظر پاسخ هدایتگر شما هستم.
پاسخ: SQL و فتوشاپ و برنامه‌نویسی همه می‌تونن مکمل وردپرس باشن. هرچند اگر زبان برنامه‌نویسی PHP بود، خیلی بهتر بود. این‌ها مهارت‌های جنبی هستند که باعث میشن عملکرد بهتری داشته باشی.
در مورد ندیدن تلویزیون باهات موافقم. اما اینستاگرام رو نه. هرچند بسیار مهمه که چه کسی رو فالو می‌کنی. در مورد اون درآمد خالص ماهانه، با این تعداد نیرو، یک مقدار این عدد برام عجیبه. همینطور با شعار کاریت هم مشکل دارم. رضایت مشتری باید تامین بشه، اما با قیمتی که شما تعیین می‌کنین. قیمت‌گذاری یکی از روش‌های کنترل تقاضاست. به نظرم باید روی قیمت‌گذاری خدمات یک تجدید نظری داشته باشی قیمت و کیفیت خدماتت رو با هم متناسب کنی.
سوال 6: برای شروع فعالیت تو دنیای دیجیتال مارکتینگ باید از کجا شروع کنیم و از کجا بفهمیم که اطلاعات لازم برای شروع کار رو داریم یا نه. میشه شرکت معتبر برای دوره کارآموزی معرفی کنید.
پاسخ: در این مورد هم در جلسه صفر این دوره، هم در وبینار «نقشه راه دیجیتال مارکتینگ» صحبت کردم. یک فایل صوتی هم در کانال تلگرام کاروکسب هست، با عنوان «دیجیتال مارکتر چیست». اما اگر به پشتیبانی و پرسش‌وپاسخ مداوم نیاز داری، توصیه میکنم که در همین دوره شرکت کنی. خود من، هر چند ماه یک بار، سه چهار تا کارآموز می‌گیرم. من در مورد دیگران نمی‌تونم تضمین بدم. اما در مورد خودمون میتونم بگم که ما هم برنامه آموزشی برای کارآموزان داریم، هم برنامه اجرایی.
سوال 7: من اطلاعات و مهارتم درباره دیجیتال مارکتینگ صفره و می خوام مهارتی یاد بگیرم و بتونم بهترین باشم و کسب درامد کنم به این حوزه علاقه مند هستم و قصد ادامه تحصیل در این حوزه هم در اینده دارم ولی الان می خوام شروع کنم با انرژی و مصمم. آقای طالبی محترم من 35 سال دارم لطفا به من بگید که دیر نیست و می تونم پوزیشن خوبی در آینده در این حوزه داشته باشم. می تونم دانش جوی شما باشم؟ لطفا راهنمایی بفرمایید.
پاسخ: خود من در سن 36 سالگی یادگیری MBA رو شروع کردم. به نظر من هیچ وقت دیر نیست. فقط باید با مطالعه شروع کنین. ممکنه که به نظر بیاد آمادگی ذهنی کمتری دارین، اما شما توی این سن ارتباطاتی دارید که اعتمادسازی براتون انجام می‌ده.
سوال 8: سوال من این هست اش که چطور قرارداد به عنوان کارشناس دیجیتال مارکتینگ با شرکت ها ببندیم؟
پاسخ: دو جور قرارداد استخدامی و پیمانی/ پروژه‌ای وجود داره. در نوع اول، شما یک رزومه تهیه می‌کنید و به شرکت‌هایی که متقاضی هستند در سایت‌هایی مثل جابینجا، جاب‌ویژن، کارلنسر و مشابه اینا می‌فرستین. بعد طبق رزومه‌ای که دارین می‌تونین، استخدام بشین.
در مورد قراردادهای پروژه‌ای، دیجیتال مارکتینگ حوزه بسیار گسترده‌ایه. شامل مواردی مثل سئو، سوشال مدیا و محتواست. نظر من اینه که پروژه‌های دیجیتال رو فقط شرکت‌ها می‌تونن بگیرن و انجام بدن، چون متخصصین حوزه‌های مختلف رو دارند. اما شما به عنوان فرد از طریق پرسونال برندینگ می‌تونید پروژه روی فیلد‌های تخصصی دیجیتال مارکتینگ، مثل سئو بگیرید.
من توصیه میکنم دو سه سالی رو در شرکت‌ها با حداقل حقوق یا حتی بدون حقوق، کار کنی و فضای کسب‌وکار رو کاملاً بشناسی. اما جایی که اجازه بدن تجربیات مختلف کسب کنی. بهت این امکان رو می‌ده که یک رزومه موفق و یک پرسونال برندینگ خوب برای خودت بسازی. بعد می‌تونی با درخواست حقوق مناسب، وارد آژانس‌های دیجیتال مارکتینگ بشی و از اون طریق ارتباطات موثر با بقیه متخصصان حوزه‌های مختلف ایجاد کنی. بدین ترتیب به تدریج با شیوه کار آژانس دیجیتال مارکتینگ، قیمت‌گذاری‌ها، هزینه‌ها، چالش‌ها و فرصت‌ها و خواسته‌های کارفرمایان هم آشنا می‌شی و بعد از دو سه سال، می‌تونی تیم خودت رو تشکیل بدی و اونقدر سرمایه و ارتباطات داری که بتونی پروژه‌هایی رو بگیری و کم‌کم یک شخصیت حقوقی داشته باشی. به نظرم این مسیر درست و کم ریسکی هست.
سوال 9: من تازه شروع کردم به تولید محتوای ویدیویی برای کسب و کارها چه کار کنم تا بتونم سهم بیشتری از این بازار رو داشته باشم؟
پاسخ: به نظرم تولید محتوای ویدئویی و سهم بازار گرفتن در حال حاضر، بسیار ساده است. تولید، سناریونویسی و ایده‌پردازی انواع ویدئو برای بسیاری از کسب‌وکارها تبدیل به معضل شده. اگر کسی در این زمینه‌ها فعال باشه، نمونه کار داشته باشه و قیمت‌گذاری مناسبی هم داشته باشه، به نظرم فرصت خیلی خوبیه. البته تجهیزات، فضا و استودیو احتیاجه که هزینه زیادی رو می‌طلبه.
سوال 10: سوالم در خصوص فعالیت اکانت توییتر هست. همه میدونیم که توییتر جو خاصی داره و فعالیت سازمانی انگار لبه تیغه. اکانت مجموعه دو سال پیش یه تعدادی توییت داشته ولی از یه جایی به بعد دیگه متوقف شده. سر اینکه مجدد توییت کنیم یا نه خیلی دودل هستم. شما چه راهنمایی دارین؟ علاوه بر اینکه فعالیت بشود یا نه، درگیر این هم هستم که توییت با شکل و شمایل اینستاگرام و لینکدینمون باشه یا متفاوت؟ البته میدونم که پاسخ به این سوال اما و اگر وابسته به هر کسب و کار داره ولی در کل نظر شما و تجربتون چیه؟
پاسخ: نظر شخصی من اینه که در فضای توییتر فارسی، حضور کسب‌وکارها چندان موثر نیست. البته نمونه‌های موفق اندکی داریم، اما من توصیه‌ام حضور فقط در حد Listening، اطلاع‌رسانی، روابط عمومی و Responsive بودن هست. فعالیت جدی محتوایی در حد Engagement گرفتن رو به خاطر فضای خاص توییتر فارسی که یک اشتباه کوچیک میتونه باعث از بین رفتن خیلی چیزها بشه، توصیه نمیکنم.
سوال 11: میخواستم بدونم از کجا مطمئن بشیم که یکی از چنل هامون اشباع شده یا نه؟ مثلا من یک ادگروپ در گوگل ادز میسازم و یکی از کیوردهایی که مدنظرم هست رو میخوام اشباع کنم تا به ماکزیمم مقدار ایمپرشنی که ممکنه برسونمش. یا یک مثال دیگه میتونه کمپین های بنری یکتانت باشه. از کجا بدونم با این cpc که الان دارم به ماکزیمم ایمپرشن ممکن تونستم برسم یا نه؟
پاسخ: اصلاً امکان نداره که به حداکثر میزان Impression در گوگل ادز برسین. چون مهم نیست که شما چقدر پرداختی دارین یا به ازای هر کلیک چقدر BID می‌زنید. Quality Score مهمه. حتی اگر این امتیاز 10 هم باشه، گوگل به خاطر سابقه قبلی و رفتار کلیک یک سری از کاربرها، تبلیغ شما را به اون‌ها نشون نمی‌ده. ولی می‌تونید با افزایش Quality Score، بید و کاهش محدودیت‌ها و Broad رفتن روی کلمات کلیدی و کلمات مرتبط، شانس دیده شدن یا Impression رو بالا ببرین.
اما یکتانت به اندازه گوگل سختگیر نیست، هوش مصنوعی‌ش هم به اون اندازه قوی نیست. اینجا شانس دیده شدن متناسب با BID هست. راه‌هایی هم برای تست رسیدن به حداکثر Impression هست. مثلاً من از طریق Similar Web تعداد بازدیدکننده‌ها و Page per Session یک سایت رو در میارم، بنابراین میدونم اگر تبلیغ من در اون سایت نمایش داده بشه چقدر Impression باید بگیرم. تعداد نمایش تبلیغ و تعداد کلیک در یکتانت رو هم که در پنلم، می‌بینم. بنابراین میتونم متوجه بشم که چه میزان Impression گرفتم و اگر لازم بود میتونم با افزایش BID ،Impression رو بالا ببرم. اما باید توجه داشته باشین که بنرتون هم CTR مناسبی داشته باشه. در مورد تبلیغات بنری، اگر مستقیم در سایت‌هایی مثل خبر آنلاین و عصرایران و در جایگاه خوب، تبلیغات بنری برید، Impression خیلی بهتر می‌گیرین.
سوال 12: یک سایت خبری عمومی (مثلا شبیه فرارو) داریم. اگر یک سایت بزنم فرارو پلاس (با محتواش عامه پسندتر باشه) که بخشی از این مجموعه رسانه‌ای باشه آیا به برند مادر صدمه‌ای می‌زنه؟ کفه سود این کار به نظر شما بیشتره یا ضررش؟ مثلا اسم رو کامل عوض کنم بذارم زرد قناری دات کام بهتره؟ مزایایی که در ذهن من داره: استفاده از هویت برند مادر + سرریز کردن یک بخشی از مخاطب‌ها در ظرف جدید و ویترین رو بزرگ کردن. منفی: شاید بخشی از مخاطب سایت اصلی رو کلا بدزده و ضربه بزنه. شاید انقدر عامه پسند بشه که در شان مجموعه نباشه.
پاسخ: تحلیلتون کاملاً درسته. در موردش مثال واقعی هم وجود داره: فارس‌نیوز و فارس‌پلاس. اینکه می‌خواین چقدر عامه پسند باشین، بستگی داره که چقدر از برندتون فاصله داشته باشه و این ایده برند پلاس، ایده صحیحی هست.
سوال 13: یک سایت خبری دارم بیش از 6 ساله که فعاله. ایندکس سریع و خوبی داره. ورودیش از سرچ و دیسکاور خوبه. اما توی گوگل نیوز نیست. تیتر خبر رو می‌زنم نمیاره، حتی اسم سایت رو هم می‌زنم نمیاره. با وجود تاکید گوگل به ثبت اتوماتیک سایت‌ها، نیاز داره دستی ثبت کنم یا کار خاص دیگه‌ای کنم؟
پاسخ:از طریق این لینک راهنمای ثبت رو می‌تونید ببینید.
https://support.google.com/news/publisher-center/answer/9607025?hl=en
سوال 14: بنده یک کسب و کار کوچک دارم، در حوزه منابع انسانی مخصوصا استخدام اولین نیروها به چه شکل عمل کنم؟ یک سری معیار ها مثل دقت در انجام کار، نظم، قدرت حله مسئله و علاقه به رشد و یادگیری برای بنده مهم است، چه طور می تونیم این معیار ها در زمان استخدام اندازه گیری کنم؟ در کدام پلتفرم دنبال دنبال نیرو خوب باشم؟ آیا برای مثال تفاوتی بین پلتفرم دیوار با جاب اینجا در استخدام نیروهای متخصص وجود دارد؟ احساس می کنم استخدام نیروی خوب تا حدی به شبکه سازی هم مرتبط است در رابطه با ایجاد شبکه سازی قوی چه پیشنهادی دارید؟
پاسخ: مدلی که در پاسخ سوال 7 گفتم، میتونه قسمتی از این دردسر رو کم کنه. وقتی شما چند سال تجربه کارمندی داشته باشین، به شناخت خوبی از فضای کاری و آدم‌ها می‌رسین و می‌تونین ارتباط موثری با تیمتون ایجاد کنید. همینطور دوره‌های آموزشی و مطالعه هم، میتونه خیلی به شما کمک کنه.
در مورد پلتفرم‌ها، بستگی داره در چه حوزه‌ای بخواین استخدام انجام بدین. دیوار برای استخدام نیروهای منشی، مسئول دفتر، ادمین سایت، اپراتور و Product Information Manager عالیه. اما لینکدین و جابینجا مثلاً برای ادمین اینستاگرام و سئوکار مناسب‌تره. پرسونال برندینگ هم خیلی کمک می‌کنه. اگه برند کارفرمایی خوبی داشته باشین، یک سری افراد به خودتون رجوع می‌کنن و تقاضای کار می‌کنند.
سوال 15: من این سوال رو در گروه هم پرسیدم ازتون و متاسفانه پاسخ دریافت نکردم. یک دامنه هست که چندین سال پیش منقضی شده و اسمش هم با حوزه کاری همخوانی داره و بد نیست. چند سال پیش صاحب قبلیش یک سایت خدماتی و فروشگاهی روی این دامنه راه اندازی کرده و خلاصه پرونده بسته شده و ما گرفتیمش. بعد از اینکه یک طراحی دست پا شکسته براش انجام دادم و سه چهارتا مقاله هم روی سایت گذاشتم؛ ایندکسش رو باز کردم.
اخیرا با سمراش رقبا رو بررسی میکردم و متوجه شدم برای همین دامنه چند سال قبل حدود 1200 لینک (به گفته سمراش) از حدود 8 تا دامنه همه لینک ها فالو و با انکر تکست دریافت کرده. اینا همه بلاگ هایی مثل پرشین بلاگ و ... هستن. حالا با توجه به اینکه تعداد زیادی از لینک های بلاگی که دریافت کرده میخوره به صفحاتی که من ندارم و اینکه همه انکر دارن؛ آیا احتمال پنالتی شدن دائمش توسط گوگل هست؟ (خودتون در دوره به اصطلاح burned domain بهش اشاره میکردید). راهکارها چیه؟ میشه بهش امیدوار بود یا محتوا رو تغییر بدم و برم با یک دامنه نو کار رو شروع کنم؟
پاسخ: در مورد دامنه‌هایی که خریداری می‌کنین، ممکنه که دامنه از قبل یک جایگاهی داشته باشه و یک صفحاتی از اون ایندکس شده باشن. اگر site:URL رو بزنید، می‌تونید این رو ببینید. اگه اینطور باشه، شانس خوب شدن سئوی شما بالاست. اما ممکنه که روی دامنه Black Hat اجرا شده باشه یا شامل پنالتی هم بوده باشه. چک کنین ببینید لینک‌هایی که گرفتین باکیفیته و آیا شامل Anchor Text های مرتبطی هست یا نه. اگر هست، از اون‌ها یک لیست ریدایرکت به صفحات جدیدتون تهیه کنید. چون اگر گوگل ببینه که اون بک‌لینک‌ها مجدداً بالا اومدن، بهشون Crawl Budget جدید اختصاص می‌ده. اگر لینک‌ها کیفیت لازم را نداشت اون‌ها رو Disavow کنید.