گزارش‌نویسی و تحلیل داده‌‌ها

آنالیز دیتا در سوشال مدیا

با آخرین بخش دورۀ دیتا و گزارش شبکه‌های اجتماعی همراه شما هستیم.

در بخش‌های قبلی متوجه شدیم که دیتای شبکه‌های اجتماعی چه مواردی هستند و در هر شبکه‌اجتماعی از چه طریقی می‌توانیم به دیتا دسترسی پیدا کنیم. چطور آن‌ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم و از چه طریقی دیتای خودمان را با رقیب‌ مقایسه کنیم. تمام این موارد را در پلتفرم‌های مختلف مثل اینستاگرام، لینکدین و توییتر یا X بررسی کردیم و حالا وقتش رسیده که یاد بگیریم چطور باید یک گزارش از دیتاهای موجود آماده کنیم.

ممکن است ما به‌عنوان کارشناس دیجیتال مارکتینگ یا سوشال‌مدیا مارکتینگ در یک بیزینس مشغول به کار شویم. در این شرایط نیاز داریم که یک گزارش به‌صورت ماهانه یا هفتگی از داده‌هایمان آماده کنیم و به مدیران ارائه بدهیم یا اصطلاحا باید بتوانیم Management Report از فعالیت‌ها و وضعیت کلی که در سوشال‌مدیا داریم، آماده کنیم. 

گزارش آنالیز سوشال مدیا را چطور آماده کنیم؟

دو سوال در زمان نوشتن گزارش پیش می‌آید.

1. با چه ابزارهایی گزارش را آماده کنم؟

استفاده از برنامه‌هایی مثل پاورپوینت، اکسل یا سایت‌هایی که به‌منظور ارائه دادن و پرزنت کردن محتوا در دسترس هستند به شما برای ارائه گزارش کمک می‌کند. داشتن جدول‌های تحلیلی که با پاورپوینت، اکسل یا گوگل شیت آماده می‌کنید شاید بهترین راه برای ارائه یه گزارش به مدیرتان باشد. شما با ایجاد این جدول‌ها و وارد کردن اطلاعات یک گزارش کلی رو آماده می‌کنید و هم‌چنین می‌توانید اطلاعات جدول‌ها را روی نمودار ترسیم کنید.

2. چه دیتایی را در گزارش سوشال بیاوریم؟

گزارش یک ماهه، گزارش مناسبی برای سوشال است به‌صورتی‌ که شامل گزارش‌های چهار هفته آخر فعالیتتان باشد. با این مدل شما یه گزارش ماهانه دارید که هفته آخرش را به‌طور مداوم آپدیت کرده‌اید و هفته‌به‌هفته هم یک گزارش مجزا برای ارائه دارید.

جدول گزارش شما باید شامل دو بخش کلی باشد، تاریخ و گزارش.

در بخش تاریخ که ما چهار هفته و مقایسه عملکردمان در آن چهار هفته را داریم و در بخش گزارش KPIهایی که برای ما اهمیت دارد را یادداشت می‌کنیم. برای مثال وقتی در مورد اینستاگرام گزارش می‌دهیم، Instagram Followers ،Instagram Engagement، تعداد پست‌ها، Reach و Impression را می‌نویسیم.

البته بین Reach و Impression می‌توانید یکی را بنویسید و موردی مثل تعداد استوری‌ها را به‌جای یکی از این‌ها اضافه کنید ولی توصیه می‌شود که دو پارامتر فالوور و اینگیجمنت را حتما در جدول گزارش اینستاگرام داشته باشید.

می‌توانید در جدول گزارش یک ستون را برای مقایسه دو هفته آخر در نظر بگیرید. این ستون به ما نشان می‌دهد که در چه زمینه‌هایی رشد کردیم یا در چه پارامترهایی ریزش داشتیم. برای مثال اگر ریزش فالوور بیش از حد معمول بود یا اگه Engage به میزان خوبی رشد کرده بود می‌توانیم دلیلش را بنویسیم. این باعث می‌شود گزارش کامل‌تری داشته باشیم. می‌توانیم در گزارش از روی جدول اکسل اطلاعات را به صورت نمودار هم نمایش بدهیم، مثلا میانگین نرخ تعامل صفحه اینستاگرام را به‌صورت نمودار نشان بدهیم.

ریزش و رشد پارامتری مثل فالوور مهم است و در طولانی‌مدت باید زیاد مورد تحلیل قرار بگیرد به‌خاطر همین اگر با نمودار خطی نمایش بدهیم بهتر است. اما برای نمایش پارامتری مثل Engagement Rate نمودار میله‌ای مناسب‌تر است، چون در بلندمدت خیلی اهمیت ندارد و نرخ کلی و روندش مشخص است. بیشتر از این نظر که در هر هفته چرا افزایش یا کاهش پیدا کرده اهمیت دارد. اگه می‌خواستیم این مورد را به‌صورت خطی نشان بدهیم افزایش یا کاهش به‌صورت واضح مشخص نبود پس سعی کنید برای هر پارامتر این موضوع را در نظر بگیرید که چه مدل نمایشی برای نشان دادن آن پارامتر بهتر است.

اهمیت گزارش وضعیت رقیب در گزارش‌های سوشال

دقت کنید در پارامترهای اصلی مثل فالوور، میانگین اینگیجمنت‌ریت و یا پارامترهای اصلی در دیگر پلتفرم‌‌ها مثل اینتراکشن یا فالوور در توییتر و لینکدین یا یوتیوب چند صفحه از شرح وضعیت بیزینس خودتان و بعد مقایسۀ آمارها و نمودارهای شما در کنار رقبا باشد. یعنی نمودارهای خودتان را در کنار رقیب ترسیم کنید. برای مثال در یک خط نمودار خطی فالوور شما و در خط بعد نمودار خطی رقیب. با این کار اختلاف فالوورها و رشد یا ریزش فالوور مشخص می‌شود.

این مدل ارائه گزارش شما در کنار رقبا، خیلی حس بهتری ایجاد می‌کند و باعث می‌شود که مدیران ارتباط بهتری بگیرند و متوجه شوند که در چه وضعیتی هستند. برای مثال بعضی زمان‌های خاص ناخودآگاه میزان تعامل با پست‌های بیزینسی کم می‌شود. اگر در این شرایط گزارش در کنار رقبا آورده شود خیلی راحت‌تر می‌توانیم این اُفت تعامل را توجیه کنیم. توضیح دهیم با توجه به شرایط موجود همه رقبا در این پارامترها اُفت داشتند و دلایلش هم این اتفاقات بوده است. یا فکر کنید یک مدت در کمپین هستیم و رقیب ما در همین بازۀ زمانی کمپین ندارد، این‌جا می‌توانیم روند پیشرفت فالوور را بیشتر و بهتر نشان بدهیم یا متوجه شویم که از این کمپین نتیجه می‌گیریم یا خیر؟

در کنار این پارامترها یک سری پارامتر دیگر هم می‌توانیم در گزارش‌ اضافه کنیم. مثلا اگر بیزینسی هستید که میزان پاسخگویی بالایی دارید، یک نمودار برای آن در نظر بگیرید که در آن میزان دایرکت، کامنت و... قرار بگیرند. اگر بیزینسی هستید که احساسات کاربرها برایتان اهمیت دارد می‌توانید پارامتری مثل Sentiment (احساسات کاربران) را ارزیابی کنید و هر هفته آن را تحلیل کنید که چرا کاربرها در این هفته نسبت به ما و برندمان حس خوبی داشتند یا چرا زیاد اعتراض داشتند و موضوعش چه چیزی بوده است.

البته این موارد از سطح ‌Small Business فراتر می‌رود و معمولا برای استارت‌آپ‌ها یا کسب‌وکارهای بزرگ‌تر این اطلاعات مفید هستند.

درهرصورت به‌طور کلی پیشنهاد می‌کنم دیتاها رو به صورت روزانه در اکسل‌ یا گوگل‌شیت ثبت و تبدیل به چنین گزارش‌هایی کنید و به‌صورت هفتگی و ماهانه ارائه دهید. این روش می‌تواند هم برای خودتان و هم برای مدیران شما به شدت کاربردی باشد.